Da mụn và một số phương pháp điều trị (Phần 1)

Thỉnh thoảng nói chuyện với một số chị em, Po cũng hay gặp một vài đề nghị nhờ tư vấn về các cách trị mụn hiệu quả. Thực sự Po không phải là bác sỹ hay chuyên gia về da liễu nên không dám chắc là mình có thể đưa ra những lời khuyên chính xác nhất về mặt chuyên môn liên quan tới việc điều trị mụn. 

Tuy nhiên, Po cũng có dành thời gian để tìm đọc các tài liệu cũng như sách chuyên ngành về da liễu, và từ đó cũng tổng hợp một số thông tin khá hữu ích về việc điều trị mụn, cũng như các vấn đề khác của làn da. 

Hy vọng rằng những thông tin mà Po sưu tầm và tổng hợp lại này có thể phần nào giúp ích cả nhà mình trong quá trình chăm sóc da nói chung và giải quyết các vấn đề khác nhau của làn da nói riêng ^__^. 

Phương pháp điều trị mụn thường là kết hợp giữa thuốc bôi ngoài da và uống thuốc nhằm kiểm soát lượng dầu tiết ra trên da, làm sạch sâu trong lỗ chân lông, và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn: Propionibacterium acnes (thường gọi là P.Acne).
Trong phần tổng hợp này, Po sẽ tập trung vào một số phương pháp điều trị mụn dưới 2 hình thức: thuốc bôi ngoài da và thuốc uống.

THUỐC BÔI TRỊ MỤN:

Các loại thuốc bôi trị mụn bạn thường dùng (do bác sỹ kê đơn, hoặc mua ngoài nhà thuốc) thường có chứa các thành phần phổ biến như Salycilic Acid, Benzoyl Peroxide, Sulfur. v.v...

Benzoyl Peroxide là thành phần chính được sử dụng trong khá nhiều các sản phẩm trị mụn bôi ngoài da phổ biến hiện nay như Proactive Solution, Oxy10, PanOxy, Clearasil, Clean & Clear,  v..v... Benzoyl Peroxide được đưa vào sử dụng để điều trị mụn từ khá lâu, khoảng từ năm 1930 cho đến nay. Đây là một tác nhân oxy hóa mạnh với các đặc tính chống mụn trứng cá, có khả năng làm khô đầu mụn ở bề mặt da và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. 

Tuy nhiên, Benzoyl Peroxide lại là hợp chất không mấy thân thiện với làn da nhạy cảm hoặc da có cấu trúc bề mặt mỏng. Chất này có thể làm da  trở nên khô ráp hơn và gia tăng độ mẫn cảm, làn da dễ lão hóa và dễ bắt nắng khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Do đó, khi điều trị mụn bằng Benzoyl Peroxide, bạn phải luôn sử dụng kem chống nắng khi ra đường.

Ngoài ra, Benzoyl Peroxide còn nên TRÁNH sử dụng để điều trị Rosacea (một loại bệnh lý khác của da thường dễ bị nhầm lẫn với mụn nhưng có cách điều trị khác nhau). (tham khảo thêm tại đây)


Salycilic Acid là một loại Beta Hydroxy Acid tìm thấy trong cây liễu, có khả năng điều chỉnh quá trình bong da bất thường xảy ra ở da dễ bị mụn trứng cá. Chất này hoạt động như một loại tẩy tế bào chết, thúc đẩy sự bong tróc của các tế bào da chết.

Salicylic acid đặc biệt hữu ích trong điều trị mụn trứng cá bởi khả năng xâm nhập vào nang lông. Salycilic acid giúp loại bỏ các tế bào da chết từ bên trong các nang lông, giữ cho các lỗ chân lông luôn sạch và thông thoáng. Bằng cách này, Salycilic Acid làm giảm sự tắc nghẽn lỗ chân lông và ngăn chặn mụn hình thành trên da.

Salycilic Acid không tan trong nước, do đó các sản phẩm chứa chất này thường chứa nồng độ cồn cao, vì thế có thể gây kích ứng cho làn da nhạy cảm dễ nổi mụn.  Các tác dụng phụ của Salycilic Acid là làm da khô, bong tróc, dễ nổi mẩn đỏ, thô ráp, v.v...

Retinoids là tên chung để chỉ các dẫn chất của vitamin A. Nhóm Retinoids này có công dụng tiêu trừ nhân mụn, ngăn ngừa sự hình thành nhân mụn, chống viêm.

Có 3 chất thuộc nhóm Retinoids thường được dùng trong các thuốc bôi ngoài da trị mụn là Tretinoin, Adapalene, và Tazarotene. 

• TRETINOIN là thành phần chính trong một số thuốc bôi ngoài da thông dụng như Retin-A, Avita, và Renova.Thuốc này chỉ được dùng vào buổi chiều tối vì tác dụng phụ làm tăng nguy cơ cháy nắng nếu người bệnh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Một số tác dụng phụ khác của Tretinoin là gây kích ứng da, làm da khô, tróc vảy, tăng mụn trứng cá tạm thời trong khoảng 2,3 tuần đầu điều trị. Ngoài ra, Tretinoin sẽ bị phân hủy hóa học nếu tác dụng với Benzoyl Peroxide, do đó không thể dùng chung 2 chất này cùng một thời điểm.
• ADAPALENE là một Retinoid thế hệ mới nên có một số cải tiến so với Tretinoin như  có thể dùng kết hợp với Benzoyl Peroxide, không bị phân hủy bởi ánh sáng và oxygen nên có thể bôi vào ban ngày và gây ít tác dụng phụ hơn so với Tretinoin. Adapalene là thành phần chính trong thuốc bôi mụn Differin.
• TAZAROTENE là một loại Retinoid tổng hợp thế hệ mới, có hiệu quả trị mụn nhanh và mạnh hơn Adapalene, đồng thời có giá thành đắt nhất trong 3 chất thuộc nhóm Retinoid này. Tazarotene có trong thuốc bôi mụn Tazorac.

Sulfur (lưu huỳnh) là một trong những phương pháp điều trị mụn lâu đời nhất. Thời cổ đại, Sulfur được sử dụng để điều trị các bệnh viêm da, gầu, mụn cóc, v.v...Cơ chế hoạt động của Sulfur là làm khô và lột da, giảm dầu, và ngăn chặn sự tắc nghẽn lỗ chân lông. Sulfur có mùi khá đặc trưng, hơi giống mùi trứng ung.
Hiện nay, Sulfur vẫn được sử dụng nhưng không còn phổ biến như ngày xưa, một số sản phẩm có sử dụng Sulfur là thành phần chính: Kate Somerville EradiKate, Stiefel Sulfur Soap, Juicy Beauty Blemish Clearing Serum, Origins Out of Trouble Mask, Olay Pro XClear Sulfur Mask, v.v...

Tea Tree Oil

Tea Tree Oil (tinh dầu tràm trà) hiện là 1  liệu pháp thiên nhiên hữu hiệu trong việc điều trị mụn. Tea Tree Oil được chiết xuất từ lá của cây tràm trà (tên khoa học là Melaleuca alternifolia) bằng phương pháp chưng cất hơi nước.

Tea Tree Oil có khả năng diệt khuẩn và trị mụn rất tốt. Trong 1 bài báo trên tạp chí The Medical Journal of Australia (số ra tháng 10/1990), người ta so sánh về tính hiệu quả trong điều trị mụn giữa Benzoyl Peroxide và Tea Tree Oil bằng việc thử nghiệm trên 124 người bị mụn (liều lượng gel 5% Tea Tree Oil và lotion 5% Benzoyl Peroxide). Kết quả cho thấy 2 loại này có công dụng như nhau trong việc tiêu trừ mụn, nhưng Tea Tree Oil có tác dụng chậm hơn.

Tuy vậy, Tea Tree Oil lại có thể hạn chế đến mức thấp nhất những triệu chứng tổn thương da như khô, đốm đỏ, tróc vảy, mẩn ngứa...so với Benzoyl Peroxide.

Có một điều bạn cần lưu ý khi dùng Tea Tree oil để trị mụn, đó là liều lượng của loại dầu này chỉ phát huy hiệu quả khi sử dụng ở mức từ 5% đến 10%, các sản phẩm trị mụn chỉ chứa khoảng 1% Tea Tree oil sẽ không có tác dụng điều trị mụn tốt ^^.